Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda düzenlemeler içeren Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun, 24.10.2019 tarihinde Resmî Gazetede yayımlandı.
- Kanuna göre, baroya kayıtlı ve en az 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara hususi damgalı pasaport verilecek. Ancak avukatların haklarında, Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan dolayı soruşturma veya kovuşturma bulunmaması şartı aranacak.
- OHAL döneminde çıkarılan KHK ile kamu görevinden çıkartılmaları nedeniyle pasaportları iptal edilenler, haklarında mahkemelerce yurtdışına çıkış yasağı konulmamışsa, devam eden idari veya adli soruşturmaları ya da davaları yoksa pasaport verilebilecek. Haklarında takipsizlik ve beraat kararı verilenler ile cezası infaz edilenler ya da ertelenenler de pasaport alabilecek. Pasaportlar, İçişleri Bakanlığı’nın yapacağı araştırma sonunda verilecek.
- Aile mahkemeleri, tüketici mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinin görev alanına giren davalar ve işler, vesayet davaları ve işleri ile bu davalara bağlı kanun yolları, iş uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk ve bunlara bağlı ilamlı icra takipleri kapsamında verilecek avukatlık hizmetlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e indirilecek.
- 2020-2021 senesinde kayıt yaptıran öğrencilerden başlayarak Hukuk fakültesi mezunlarına “Hukuk mesleklerine giriş sınavı “koşulu getirilecek ve hakimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik hukuk mesleği sayılacak. Giriş sınavında başarılı olmak içiin 100 puan üzerinden en az 70 puan almak gerekecek.
- Yargının hızlandırılması için “seri muhakeme usulü” ve “basit yargılama usulü” sistemi ilk kez hukuk sistemine girecek.
- Tutuklama için ‘suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe’ yeterli olmayacak, ‘kuvvetli şüphenin varlığını gösteren somut delillerin bulunması’ şartı aranacak.
- Soruşturma aşamasında, terörle mücadele yasası kapsamındakiler dahil, tutukluluk süreleri indirilecek. Bu düzenlemeye göre ağır ceza mahkemesi alanına girmeyen suçlarda tutukluluk süresi 6 ayı geçemeyecek. Ağır ceza mahkemesi alanına giren suçlarda ise bu süre en fazla 1 yıl olacak.
- İstinaf mahkemelerinde kesinleşen 5 yılın altındaki cezalara Yargıtay’da temyiz yolu açılacak.
- İnternet sitelerine yönelik verilen erişime engelleme kararlarında, içeriğe erişimi engelleme yöntemi uygulanacak. İlgili internet sitesi değil, ilgili içerik engellenecek.
Yapılan düzenlemeyle ayrıca,
- Terörle Mücadele Kanunu’nda terör örgütü propagandasını düzenleyen maddeye, “…ağır, sert veya incitici nitelikte de olsa eleştiri hakkı kullanıldığında kişiye yaptırım uygulanamayacak olması, demokrasinin vazgeçilmez gereğidir” gerekçesiyle “haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz” ifadesi eklendi.
- “İş ve çalışma hürriyetinin ihlali; güveni kötüye kullanma; suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi” suçları da uzlaştırma kapsamına alınarak uzlaştırma kapsamı genişletildi.
- Aynı veya farklı bölge idare mahkemesi dairelerince benzer olaylarda verilen kesin nitelikteki kararlar arasındaki aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin gerekçeli istemlerin, uyuşmazlığın konusuna göre Danıştay İdari veya Vergi Dava Daireleri kurullarınca 3 ay içinde karara bağlanmasına yönelik düzenleme yapıldı.
- Hukuk yargılamasında uygulanan ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma yapılmasına dair hükümlerin, idari yargıda da uygulanması hususu düzenlendi.