Yargıtay huzuruna gelen somut uyuşmazlıkta davacı vekili arabuluculuk faaliyeti sonucunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını dosyaya ibraz etmemiş ve buna istinaden dava usulden reddedilmiştir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, uyuşmazlığı arabuluculuk tutanağının aslının mahkemeye ibraz edilmemesi halinde bu belgelere UYAP sisteminden ulaşılabilmesi nedeniyle suretinin (fotokopisinin) yeterli olup olamayacağı kapsamında değerlendirmiştir.

Bilindiği üzere 25.10.2017 tarihli ve 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. maddesinin ikinci fıkrasında, “Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.” hükmü düzenlenmiştir. Anılan bu hükümle kanun koyucu, davacının arabuluculuk faaliyetine ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dosyasına sunulmasını “dava şartı” olarak kabul etmiş, bu şartın gerçekleşmemesi halinde de müeyyidesinin ne olacağını açıkça kural altına almıştır. Bu yönüyle norm emredici nitelikte olup, hakime takdir yetkisi tanımamıştır.

“Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik”, UYAP üzerinden dava açılabileceği, taraf ve vekillerinin güvenli elektronik imzayla imzalamak suretiyle UYAP vasıtasıyla birimlere elektronik ortamda bilgi ve belge gönderebileceğini kabul etmiş, bunlara ilişkin usul ve esasları detaylı olarak düzenlemiştir. Dolayısıyla, 7036 Sayılı Kanun’un 3/2. maddesinde aranan arabuluculuk son tutanağının aslının veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğinin elden veya UYAP üzerinden sunulabileceği açıktır.

Fakat söz konusu uyuşmazlık sürecinde, taraf vekillerince dava dilekçesi ekinde veya verilen bir haftalık kesin süre içinde 7036 Sayılı Kanun’un 3/2. maddesinde aranan şartları haiz arabuluculuk tutanağı sunulmamıştır.

Uyuşmazlık sonucunu doğuran asıl neden ise İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesince davanın UYAP üzerinde açılması ve bu belgeye hakimin UYAP üzerinden ulaşabilmesi nedeniyle fotokopisinin/suretinin yeterli kabul edilmesidir.

Fakat 7036 Sayılı Kanun’da öngörülen belgenin dosyaya ibraz yükümlülüğü taraf ve vekillerine aittir. Bunun yanı sıra, iş yargılamasında resen araştırma ilkesi de geçerli olmadığından, araştırma mükellefiyetinin hakime yüklenmesi de yerinde olmayacaktır. Aksi halin kabulünde UYAP sistemi üzerinden ulaşılabilecek her türlü bilgi ve belgenin hakimlerce toplanması sonucu ortaya çıkar ki bu durumda mevcut yargılama sistemi ile bağdaşmayacağı açıktır.

Açıklanan nedenlerle Yargıtay tarafından; taraf veya vekillerinin 7036 Sayılı Kanun’un 3/2. maddesi mucibince “arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini” elden veya UYAP sistemi üzerinden dosyaya ibraz etmemesi halinde, bu belgelere UYAP sistemi üzerinden erişebilme imkanının olmasının sonuca etkisinin bulunamayacağı, bu durumda davanın dava şartı yokluğunda usulden reddinin gerekeceği kabul edilmiştir.

Konu ile ilgili ayrıntılı bilgiye aşağıdaki karardan ulaşabilirsiniz.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2020/932, K. 2020/5773, T. 17.6.2020

In the dispute brought before the Court of Cassation, the attorney of the claimant did not submit the original report of mediation regarding that no agreement could be reached as a result of the mediation activity and the case was dismissed on procedural grounds due to this. Civil Chambers No.9 of Court of Cassation evaluated whether the copy (photocopy) of the mediation report would be sufficient if the original report was not submitted to the court.

As it is known, the second paragraph of Article 3 of the Labor Courts Law dated 25.10.2017 and numbered 7036 regulates the provision: “The claimant must include the original report or the copy certified by the mediator of the final report regarding that no agreement could be reached as a result of the mediation activity. In the event that this obligation is not complied with, the court will send an invitation to the claimant notifying that the final report should be submitted to the court in the peremptory term of one week, otherwise the case will be dismissed on procedural grounds. If it is understood that the case was filed without an application to the mediator the case will be dismissed on procedural grounds without any action due to the absence of procedural requirements.” With the aforementioned provision, the lawmaker accepted the submission of the original or a copy of the final report certified by the mediator of the mediation activity to the case file, as a “procedural requirement” and clearly rules what will be the sanction if this condition is not fulfilled. In this respect, the norm is imperative and does not give the judge any discretionary power.

Regulation on the Execution of Administrative and Editorial Services of Circuit Courts of Appeal and First Instance Court of Jurisdiction and Chief Public Prosecutor’s Offices accepts that a case could be filed through UYAP, the parties and their attorneys could send information and documents to the units electronically through UYAP, by signing with a secure electronic signature and with respect to this it has regulated the procedures and the principles. Hence, it is clear that the original or the copy certified by the mediator of the final report of mediation requisite as per Article 3/2 of the Law numbered 7036 could be submitted by hand or through UYAP.

However, during the process of the said dispute, the report of mediation qualifying the conditions stipulated under Article 3/2 of the Law numbered 7036 was not submitted by the attorneys of the parties in the annex of the petition or in the in the peremptory term of one week.

The main reason for the dispute is that the case was filed by the Istanbul 31^st Circuit Court of Appeal through UYAP and the photocopy/copy was considered sufficient since it could be assessed through UYAP by the judge.

However, the obligation of the submission of the report stipulated in the Law numbered 7036 belongs to the parties and their attorneys. On the other hand, since the principle of ex officio examination is not applied in labour proceedings it would not be appropriate to attribute the liability of examination to the judge. Otherwise it results in the collection of all kinds of information and documents that could be assessed through the system of UYAP by the judge and in that case, it is clear that it will not be in compliance with the existing judicial system.

For the reasons stated above, the Court of Cassation has accepted that if the party or its attorneys does not submit “the original or the copy certified by the mediator of the final report of mediation regarding that no agreement could be reached “ pursuant to the Article 3/2 of the Law numbered 7036, the possibility of assessing the documents through the system of UYAP will have no effect on the result and in that case the case has to be dismissed on procedural grounds in the absence of procedural requirements.

You may find the detailed information regarding the subject through the following judgement.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2020/932, K. 2020/5773, T. 17.6.2020